Τα τελευταία έτη η οικονομική κρίση έφερε στο προσκήνιο πολλές περιπτώσεις κακοπληρωτών μισθωτών, οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στην υποχρέωσή τους, περί καταβολής του συμφωνηθέντος μισθώματος, είτε λόγω πραγματικής οικονομικής αδυναμίας είτε, ακόμη και αν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καταβάλουν το μηνιαίο ενοίκιο, επικαλούνται ψευδώς τις δυσχερείς οικονομικής συνθήκες της εποχής και αποφεύγουν τη συγκεκριμένη υποχρέωσή τους.
Από την άλλη πλευρά, η παρούσα κατάσταση επιφέρει δυσμενείς οικονομικές συνέπειες για τους ιδιοκτήτες, οι οποίοι ζημιώνονται τόσο από το γεγονός ότι, λόγω της ενεργούς μίσθωσης, δεν μπορούν να αξιοποιήσουν το μίσθιο διαφορετικά λ.χ. να το ενοικιάσουν σε άλλο πρόσωπο που έχει την οικονομική άνεση να καταβάλει το μίσθωμα ή να το αξιοποιήσουν για προσωπική τους χρήση, καθώς έχουν παραχωρήσει τη χρήση του στο μισθωτή, όσο και από το γεγονός ότι, πολλές φορές, ο μισθωτής εκτός από το ότι αρνείται να πληρώσει το συμφωνημένο ενοίκιο, δεν πληρώνει ούτε τα υπόλοιπα λειτουργικά έξοδα του μισθώματος, λ.χ. τις κοινόχρηστες δαπάνες, οι οποίες, αν δεν πληρωθούν, βαρύνουν οικονομικά τον εκμισθωτή, λογαριασμούς ρεύματος, ύδρευσης, θέρμανσης, οι οποίοι αν είναι στο όνομα του εκμισθωτή, συνεπάγονται ακόμη μεγαλύτερη ζημία σε βάρος του, καθώς η οφειλή δημιουργείται στο όνομά του.
Σε όλες τις ανωτέρω περιπτώσεις, όπου ο μισθωτής εμφανίζεται δύστροπος ως προς την καταβολή του μισθώματος, ο εκμισθωτής, προς προστασία του, μπορεί να επιδιώξει δικαστικά την έξωση του από το μίσθιο, ασκώντας, ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου, σχετική διαταγή απόδοσης της χρήσης του μισθίου.
Πρόκειται για ταχεία δικαστική διαδικασία, που ρυθμίζεται από τις διατάξεις των άρθρων 637 – 645 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και όπου η δικαστική απόφαση που διατάζει την έξοδο του ενοικιαστή από το μίσθιο και την απόδοση της χρήσης του στον ιδιοκτήτη, εκδίδεται βάσει εγγράφων, που ο ιδιοκτήτης προσκομίζει ενώπιον του αρμόδιου δικαστή, χωρίς τη διεξαγωγή ακροαματικής διαδικασίας.
Προϋποθέσεις για την έκδοση απόφασης επί διαταγής απόδοσης χρήσης του μισθίου είναι οι ακόλουθες. Πρώτον, η μίσθωση πρέπει να αποδεικνύεται εγγράφως. Για το σκοπό αυτό, αρκεί οποιοδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο από όπου προκύπτει η μίσθωση και το ύψος του οφειλόμενου μισθώματος και δεν απαιτείται μισθωτήριο. Συνήθως, προσκομίζεται το ηλεκτρονικό μισθωτήριο που καταχωρείται και στον ιστότοπο της φορολογικής διοίκησης (taxis). Δεύτερον, χρειάζεται ο μισθωτής να είναι δύστροπος, απαιτείται δηλαδή να καθυστερεί, σκοπίμως και συνειδητά, να καταβάλει το συμφωνημένο μίσθωμα, κατά την ημερομηνία που επίσης έχει συμφωνηθεί με τον εκμισθωτή. Σημειώνεται ότι, κατά τη νομολογία, η οικονομική αδυναμία και η απλή δυσχέρεια του μισθωτή, για την καταβολή του ενοικίου, δεν αποτελεί δικαιολογημένη αιτία που να αναιρεί τη δυστροπία του. Τρίτον, μια ακόμη βασική προϋπόθεση για την έκδοση διαταγής απόδοσης του μισθίου είναι η προηγούμενη αποστολή, με δικαστικό επιμελητή, εξωδίκου προς τον μισθωτή, με το οποίο ο εκμισθωτής τον καλεί να καταβάλει τα οφειλόμενα μισθώματα. Η εν λόγω έγγραφη εξώδικη πρόσκληση του εκμισθωτή προς το μισθωτή πρέπει να επιδοθεί τουλάχιστον δεκαπέντε (15 ) ημέρες πριν από την κατάθεση της αίτησης για την έκδοση της σχετικής διαταγής.